Niet over nachtegalen

New York, zomer 1938.
Boss Whalen is directeur van een grote Amerikaanse gevangenis en zo goed als ongenaakbaar. Zijn autoritair optreden duldt geen tegenspraak, zeker geen verzet. De grootste misdadigers, de hardste koppen weet hij te breken. Iedere vorm van tegenstand wordt in de kiem gesmoord door het psychologisch overwicht van Whalen, door zijn geniepige manier van doen, door zijn huichelarij en vooral door het ultieme dreigement: “Klondike!”
Wie daar naartoe werd gestuurd, kwam psychisch en fysisch totaal gebroken terug… als hij al terugkwam!
In zulke situaties tracht iedereen op zijn manier te overleven: de nieuwe secretaresse Eva Crane, de bewakers, de aalmoezenier, de gevangenen…
Een keihard spel van macht en onmacht. De directeur gebruikt en misbruikt iedereen en laat zijn seksuele driften de vrije teugel. Daardoor is de onrust constant aanwezig, niet eens onderhuids. De opstand groeit en de gevangenen gaan in hongerstaking, net wanneer in de media het gevangenisleven rooskleurig voorgesteld wordt. Pottenkijkers kan Whalen dus best misssen, hij geraakt door het dolle heen en kan niet anders dan de oproerpolitie inschakelen.
Hard… teder… emotioneel… beklijvend… mooi. Toneel dat je niet loslaat en dat je meezuigt in de menselijke gruwel. Toneel om te koesteren!
“Niet over Nachtegalen” (1938) is een jeugdwerk van Tennessee Williams en niet meteen zijn bekendste toneelstuk, maar even sterk en aangrijpend als “Glazen Speelgoed” (1944), “Tramlijn Begeerte” (1947), “De getatoeeerde Roos” (1951), “Als een Kat op een heet zinken Dak” (1955), “De Nacht van de Leguaan” (1960)…
Het stuk bleef ongespeeld tot in 1998 tot het door niemand minder dan Vanessa Redgrave uit de archieven opgediept werd.